Sự phát triển của ngành công nghiệp hóa chất nước nhà là điều không thể phủ nhận, tuy nhiên vẫn còn khá nhiều những hạn chế khiến hóa chất nội địa không đủ để đáp ứng nhu cầu sản xuất của các ngành công nghiệp khác, do đó việc nhập khẩu hóa chất là điều bắt buộc. Hóa chất là mặt hàng có số lượng nhập khẩu tăng cao tính từ đầu năm 2022 trở lại đây.
1. Tại sao phải phụ thuộc vào hóa chất nhập khẩu?
Một trong những hạn chế khiến phải nhập khẩu hóa chất đó là hạn chế trong công tác quản lý, không đạt hiệu quả, tiếp nhận thông tin không đầy đủ và sự phối hợp giữa các cơ quan trung ương đến địa phương chưa tốt, khiến cho các doanh nghiệp không nắm được thông tin, bỏ sót thông tin, hay sai lệch thông tin thì đều dẫn đến một kết quả không đạt chuẩn. Song, công nghiệp hóa chất lại luôn đòi hỏi sự nghiêm ngặt với quy mô đầu tư lớn, luôn tiềm ẩn rủi ro, nên việc sai lệch thông tin sẽ dẫn đến vận hành không đảm bảo an toàn theo đúng quy định ngành nghề.
Các doanh nghiệp tại Việt Nam còn hạn chế về mặt kinh tế, đầu tư nhỏ lẻ dàn trải chưa nhất quán. Bên cạnh đó, tại một số địa phương người dân không hề nhận thức đúng về vai trò cũng như tầm quan trọng của ngành hóa chất. Phổ cập kiến thức chưa đầy đủ chính là thiếu sót của cấp chính quyền, người dân lúc này sẽ chỉ lo ngại và quan tâm đến sự độc hại của hóa chất ảnh hưởng đến đời sống điều này cản trở việc phát triển, thu hút đầu tư đối với ngành công nghiệp này. Thực tế, ngành công nghiệp hóa chất mới là tiền đề để phát triển các ngành công nghiệp khác.
Một lý do mở đường cho hóa chất nhập khẩu vào thị trường nước nhà là chưa tận dụng, tối ưu được nguồn tài nguyên thiên nhiên trong sản xuất, phát triển ngành công nghiệp hóa chất. Vốn là một đất nước có nguồn tài nguyên dồi dào tiềm năng phát triển lớn, tuy nhiên đây cũng đồng thời là một hạn chế nếu như cứ lãng phí, không biết tận dụng nguồn tài nguyên hợp lý. Cụ thể có rất nhiều ngành nghề không tìm được nguồn cung cấp hóa chất nội địa phù hợp nên bắt buộc phải nhập khẩu từ các nước khác và chấp nhận với mức chi phí cao hơn.
Hệ thống máy móc kỹ thuật chưa được hiện đại và đầu tư ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất lao động, gián đoạn quá trình sản xuất. Ngành công nghiệp hóa chất cũng vì thế mà phải chịu sự cạnh tranh từ các nước có tiềm lực kinh tế và công nghệ tiên tiến hiện đại hơn.
2. Hướng tới ngành hóa chất tự chủ
Để trở thành đất nước tự chủ trong ngành công nghiệp hóa chất, không còn phụ thuộc vào hóa chất nhập khẩu cần củng cố nguồn nhân lực, tăng công suất lao động khắc phục những hạn chế còn tồn đọng.
Các doanh nghiệp hóa chất cần chú trọng hơn nữa vào công nghệ máy móc, biết đổi mới, cải tiến những cái cũ, đưa thiết bị hiện đại vào trong sản xuất hóa chất, khắc phục vấn đề ô nhiễm môi trường ngay từ khâu sản xuất. Bên cạnh đó, doanh nghiệp tại các địa phương cũng cần sự quan tâm của các cấp chính quyền, hỗ trợ doanh nghiệp có những định hướng phát triển đúng đắn, và tạo điều kiện cho doanh nghiệp vận hành.
Ngành công nghiệp hóa chất vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển và sẽ phát triển theo hướng là một ngành công nghiệp nền tảng, hiện đại, đáp ứng đa ngành. Tuy nhiên vẫn tập trung phát triển đối với các ngành chủ chốt như hóa dầu, hóa dược, phân bón,…Duy trì tiếp những nhà máy có công nghệ kỹ thuật tiên tiến, hạn chế mở mới và dần chắt lọc những cơ sở nhỏ lẻ, lạc hậu, kém hiệu quả. Ngành công nghiệp hóa chất hướng tới mục đích phục vụ toàn vẹn nhu cầu trong nước và phát triển xuất khẩu sang các nước lân cận, đồng thời hướng đến những sản phẩm hóa chất thân thiện với môi trường, không gây ảnh hưởng đến không khí, nguồn nước,… góp phần làm tăng giá trị sống cho con người.
